KENAN YILDIZ, H. İbrahim OĞUZ, Hüdai YILMAZ

Cevizde meyve özellikleri ile bazı besin maddeleri arasındaki ilişkilerin path analiziyle değerlendirilmesi

Bu çalışmada, cevizde (Juglans regia L.) meyve özellikleri (meyve ağırlığı, iç ağırlığı, iç oranı ve kabuk kalınlığı) ile bazı besin maddesi içerikleri (yaprakta: N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, ve Zn; toprakta: $K_2O, P_2O_5$ ve organik madde) arasındaki ilişkiler path analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda, meyve ağırlığı üzerinde en fazla direkt etkiye (0,5427) sahip olan elementin fosfor olduğu, bunu mangan (0,5126) ve azotun (-0,4685) takip ettiği belirlenmiştir. Azot ile meyve ağırlığı arasındaki korelasyon (-0,14) önemsiz çıkmasına rağmen, path analizi sonucunda azotun meyve ağırlığı üzerine olan direkt etkisi önemli bulunmuştur. Benzer sonuçlar iç ağırlığı üzerine olan etkilerde de gözlenmiştir. İç oranı ile incelenen bütün besin maddeleri arasındaki korelasyonlar önemsiz çıkmasına rağmen, $K_2O$ dışındaki bütün değişkenlerin iç oranı üzerine olan direk etkileri önemli bulunmuştur. Benzer ilişkiler kabuk kalınlığı üzerine olan direkt etkilerde de saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

azot, meyve ağırlığı, Juglans regia, ceviz, meyveler, besin maddeleri, path analizi, fosfor, korelasyon, mangan

Examination of the relationships between nut characteristics and some nutrient elements by path analysis

In this study, the relationships among nut characteristics of walnut (Juglans regia L.) and some nutrient elements (: N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, and Zn in leaf; $K_2O, P_2O_5$ and organic matter in soil) vere examined bypath analysis technique. Phosphate had the highest direct effect (0.5427) on fruit weight, followed by manganese (0.5126) and nitrogen (-0.4685). Although the simple correlation (-0.14) between fruit weight and nitrogen was low and not significant, the direct effect of nitrogen on fruit weight was high and significant. The relationships similar to this were determined for kernel weight. Although the correlations among kernel percent and all analyzed nutrient elements were not significant, the direct effects of all nutrient elements, except for $K_2O$, on kernel percent were significant. The same relationships vere determined for shell thickness.

Keywords:

nitrogen, fruit weight, Juglans regia, walnuts, fruits, nutrients, path analysis, phosphorus, correlation, manganese,

PDF

___

Bergmann, W. 1992. Nutritional disorders of plants, ISBN 1-56081-357-1, New York.
Doling, S. ML, and C. W. Knight. 1992. Alternative model for path analysis of small grain yield. Crop Sci., 32: 487-489.
Jhonson, A. R , and W. D. Wichern. 1988. Applied multivariate satistical analysis, Prentice-Hall. New Jersey.
Kaçar, B. 1984 Bitki besleme. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:900, Uygulama Klavuzları: 214, s: 140
Kaçar, B 1994. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri III, Toprak Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınlan s: 705
Okut, H, ve H. Orhan. 1993. Path analizi ve korelasyon katsayısı. 1 Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu. 11-12 Kasım, İzmir.
Şen, S. M. 1986. Ceviz yetiştiriciliği. Eser Matbaası, Samsun.
Xu, J. C. 1990. Studies on applying multivariate polynomial regression to estimate the pig carcass lean meat percentage. Proceedings of the 4th World Congress on Genetics Applied to Livestock Production. 23-27 My, Edinburgh.
Yıldız, K., Ö. Kalkışım ve Y. Akça. 1995. Kızılcıklarda ölçülen bazı morfolojik ve pomolojik özellikler arasındaki sebep sonuç ilişkilerinin path analizi ile değerlendirilmesi. II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. 3-6 Ekim, Adana.