MUHAMMED KÂMİLÎ EFENDİ’NİN MECMÛA-İ KASÂİD VE HİKÂYAT ADLI ESERİ ÜZERİNE

Mecmûa, Arapça “cem” kökünden gelip mef’ûl bâbında müennes bir kelimedir. Toplanmış, bir araya getirilmiş anlamına gelen mecmûa, günümüz Türkçesinde “dergi” olarak karşılık bulur. Klâsik Türk edebiyatı araştırmacıları ve el yazması eserleri kendine uğraş olarak seçenler nezdinde ise “mecmûa” nın karşılığı çok daha farklıdır. Bu noktadan baktığımızda mecmûa, farklı türden eserlerin ya da farklı kişilere ait metinlerin, metin parçalarının bir araya getirilmesidir. Mecmûalarda toplanan eserler genellikle birbirleri ile ortak bir paydada buluşan veya benzerlikleri olan eserlerdir. Mecmûlar içeriklerine göre tavsif edilip adlandırılırlar. Muhammed Kâmilî Efendi’nin Mecmûa-i Kasâid ve Hikâyat adlı mecmûasıda genel anlamda hikâyat mecmûalarına örnek olabilir fakat içeriği bakımından sadece hikâyat mecmûası demekte doğru olmayacaktır. Bu çalışmayla, gerek yukarda belirttiğimiz konulara gerekse incelediğimiz mecmûanın edebiyat tarihi açısından yeri ve önemine değinmek istedik. İstanbul velilerinden olan Muhammed Kâmil Efendi tarafından 1201/1787 yılında tertip edilmiştir. Mecmûa, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Belediye Yazmaları Koleksiyonunda K.001604’de kayıtlıdır.

Anahtar Kelimeler:

Mecmûa, Hikâyat, Kaside, Muhammed Kâmilî

ON THE WORLD OF MUHAMMED KÂMİLÎ EFENDİ’S MECMÛA-İ KASÂİD VE HİKÂYAT

Mecmûa is a very important word in the Arabic word "Cem" coming from the root. Mecmûa, which means gathered together, is found as a "journal" in today's Turkic. In the case of classical Turkish literature researchers and those who choose handwritten works as their own efforts, the correspondence of "mecmûa" is much different. When we look from this point, it is the gathering of pieces of text, texts of different kinds of works or different people. The works collected in the magazines are generally works that meet or have similarities with each other in a common payday. Magazines are named and named according to their content. Muhammed Kamilî Efendi's Mecmûâ-i Kasâid and Hikâyat mecmûlası may be an example of story parcels in general terms, but in terms of content, it will not be just a story parable. With this work, we wanted to touch on the place and importance of the journal we studied in relation to the above mentioned issues in terms of literary history. It was organized in 1201/1787 by Muhammed Kamil Efendi, one of the loyalists of Istanbul. Mecmûa is registered in Istanbul Metropolitan Municipality Atatürk Library, Municipality Yazmaları Collection with K.001604.

Keywords:

Journal, Story, Ode, Muhammed Kâmilî,

PDF

___

Aynur, H. (1999), Üniversitelerde Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları - Tezler, Yayınlar, Haberler, Boğaziçi Üniversitesi Matbaası: İstanbul
Aynur, H. (2012), Mecmua: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, Turkuaz Yayınları, İstanbul
Devellioğlu, F. (2000), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları: Ankara
Gılıç, N. (2004), Mecmu’a-i Kasâid-i Türkiyye’nin Genel Değerlendirmesi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde
Kavruk, H. (1998), Eski Türk Edebiyatında Mensur Hikâyeler, MEB Yayınları, İstanbul
Kut, G. (1990), Mecmûa, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, c. 6, Dergâh Yayınları, İstanbul
Levend, A.S. (1986), Türk Edebiyatı Tarihi, c. I, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
Levend, A.S. (1967), Divân Edebiyatında Hikâyeler, TDAY, Belleten, Ankara, ss. 71-117
Mengi, M. (1997), Bir Şiir Mecmuası Hakkında, Türkoloji Dergisi, C. VII, Ankara, s. 78
Mermer, A. (2006), Eski Türk Edebiyatına Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara
Yeniterzi, E. (2007). Anadolu Türk Edebiyatında Ahlakî Mesneviler, Konya, s. 433-468
Yeniterzi, E. (2001). Behişti'nin Heşt Behişt Mesnevisi, İstanbul, s. 11- 15
Yöntem, A.C, (1927), Edebî ve Tarihî Tedkiklere Yarayacak Eserlerden: Bazı Mecmualara Dair, Hayat Dergisi, Sayı. 32, ss. 103-105