Lütfi İNCİKABİ, Yasemin ERKOÇ, Sündüz DEMİRCİ

2018 Sonrası Liseye Geçiş Sınavlarındaki Matematik Sorularının İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı Liseye Geçiş Sınavı (LGS) matematik sorularının öğrenme alanları,problem bağlamları, bilişsel alanlar ve problem çözme süreçleri dahilinde niteliklerinibelirlemektir. Araştırma doküman analizi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verikaynakları 2018 yılından itibaren uygulanan orta öğretime geçiş sınavlarında sorulan ve busınav için MEB tarafından hazırlanan örnek sorulardan oluşmaktadır. Araştırmanınsonuçlarında LGS’ ye yönelik soru içeriklerinin büyük çoğunluğunun sayılar ve işlemleröğrenme alanında yer aldığı ve veri analizi öğrenme alanında ise diğer öğrenme alanlarınakıyasla en az soru içerdiği görülmüştür. Soruların bilişsel özellikleri incelendiğinde en fazlauygulama basamağının tercih edildiği ve özellikle bilme becerisini içeren sorulara çok az yerverildiği bulgular arasındadır. Araştırma bulguları LGS matematik sorularının genelanlamda planlama/uygulama sürecini içerdiği ve diğer problem çözme süreçlerinin (formüleetme ve kontrol etme/yansıtma) neredeyse hiç kullanılmadığı yönündedir. LGS sorularındagenel olarak bilimsel bağlamın daha fazla tercih edildiği göze çarpmakta, bununla birliktetoplumsal bağlamlara yer verilme oranında yıllara göre artış olduğu; bilimsel bağlamlara yerverilme oranlarında azalma olduğu belirlenmiştir. Bulgular ilgili alan yazında tartışılmış veilgili öneriler sunulmuştur.

Investigation of Properties of Mathematics Questions in High School Transition Examinations After 2018

This study aimed to determine the qualifications of the High School Transition Examination (HTE) mathematics questions within the scope of learning areas, problem contexts, cognitive domains and problem solving processes. The research was carried out in the form of document analysis. The data sources of the research consist of HTE questions that have been applied since 2018 and the question samples released by MoNE for this exam. The results of the study indicated that the majority of the content of questions for HTE is in the learning area of numbers and operations. On the other hand, data analysis was contained the least questions compared to other learning areas. When the cognitive characteristics of the questions are examined, applying was the most preferred cognitive domain and the questions involving the skill of knowing were represented the least. Research findings also indicate that HTE mathematics questions generally include the planning / implementation process and other problem-solving processes (formulation and control / reflection) are almost never used. It is striking that the scientific context is preferred more in HTE questions; It has been determined that there is a decrease in the rate of including scientific contexts. The results are discussed in the relevant literature and some suggestions are presented.

PDF

___

Baş, G. (2013). İlköğretim öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri ile fen ve teknoloji dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 1- 12.
Baysen, E. (2006). Öğretmenlerin sınıfta sordukları sorular ile öğrencilerin bu sorulara verdikleri cevapların düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 21-28.
Birinci, A. G. D. K. (2014). Merkezi sistem ortak sınavlarında ilk deneyim: Matematik dersi. Journal of Research in Education and Teaching, 3(2), 8-16.
Boaler, J. (1993). The role of contexts in the mathematics classroom: Do they make mathematics more real? For the Learning of Mathematics, 13(2), 12–17.
Çabakçor, B. Ö, Güler, M., Akşan, E., Gürsoy, K. & Güven, B. (2014, Eylül). TEOG matematik sorularının ilköğretim matematik öğretim programı ışığında değerlendirilmesi. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri.Çukurova Üniversitesi, Adana.
Çelik, D., & Güler, M. (2013). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin gerçek yaşam problemlerini çözme becerilerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 180-195.
Çepni, S., Özsevgeç, T., & Gökdere, M. (2003). Bilişsel gelişim ve formal operasyon dönem özelliklerine göre ÖSS fizik ve lise fizik sorularının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 157(1), 30-39.
Çetin, A., & Ünsal, S. (2019). Merkezi sınavların öğretmenler üzerinde sosyal, psikolojik etkisi ve öğretmenlerin öğretim programı uygulamalarına yansıması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 304-323. doi: 10.16986/HUJE.2018040672
De Lange, J. (1987). Mathematics, insight and meaning. Utrecht: OW & OC, Rijksuniversiteit Utrecht. Delil, A., & Yolcu Tetik, B. (2015). 8. sınıf merkezi sınavlardaki matematik sorularının TIMSS-2015 bilişsel alanlarına göre analizi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 165-184.
Dindar, H., & Demir, M. (2006). Beşinci sınıf öğretmenlerinin fen bilgisi dersi sınav sorularının Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 87- 96.
Ekinci, O., & Bal, A. P. 2018 Yılı Liseye Geçiş Sınavı (LGS) Matematik sorularının öğrenme alanları ve yenilenmiş Bloom Taksonomisi bağlamında değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 9-18.
Fraenkel, J. R., & Wallen, W. E. (2000). How to design and evaluate educational research. New York, NY: McGraw Hill.
Gök, M. & Erdoğan, A. (2017). Sınıflandırma rutin olmayan matematik problemi çözme: Didaktik durumlar teorisine dayalı bir uygulama örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 140-181.
Güler, M., Arslan, Z., & Çelik, D. (2019). 2018 liselere giriş sınavına ilişkin matematik öğretmenlerinin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 337-363.
Güler, G., Özdemir, E., & Dikici, R. (2012). İlköğretim matematik öğretmenlerinin sınav soruları ile SBS matematik sorularının Bloom taksonomosi’ne göre karşılaştırmalı analizi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 41-60.
Incikabi, L. (2011). The coherence of the curriculum, textbooks and placement examinations in geometry education: How reform in Turkey brings balance to the classroom. Education as Change, 15(2), 239-255
Incikabi, L. (2012). After the reform in Turkey: A content analysis of SBS and TIMSS assessment in terms of mathematics content, cognitive domains, and item types. Education as Change, 16(2), 301-312.
Incikabi, L., Kurnaz, M. A., & Pektas, M. (2013). An investigation of mathematics and science questions in entrance examinations for secondary education institutions in Turkey. Journal of Baltic Science Education, 12(3), 352-364.
İncikabı, L., Pektaş, M., & Süle, C. (2016). Ortaöğretime geçiş sınavlarındaki matematik ve fen sorularının PISA problem çözme çerçevesine göre incelenmesi. Journal of kirsehir education faculty, 17(2), 649-662.
Kaşıkçı, Y., Bolat, A., Değirmenci, S., & Karamustafaoğlu, S. (2015). İkinci dönem TEOG sınavı fen ve teknoloji sorularının bazı kriterlere göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 225-232.
Kim, T. (2005). Shadow Education: School Quality and Demand for Tutoring in Korea. Kyoto University 21COE Discussion Paper No. 055.
Linn, R.L. 2003. The measurement of student achievement in international studies. In Porter, A. C. & Gamoran, A. (Eds.), Methodological advantages in cross-national surveys of educational achievements. Washington, DC: National Research Council. National Academy Press.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expveed sourcebook (2nd Ed.). California: SAGE Publications.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). İlköğretim matematik dersi (6-8 sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Ortaokul matematik dersi (5-8 sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). Matematik dersi (İlkokul ve Ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü
Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Milli Eğitim Bakanlığı ortaöğretime geçiş yönergesi. Retrieved from https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_03/26191912_yonerge.pdf, 2.
Mullis, I. V. S., & Martin, M. O. (Eds.). (2017). TIMSS 2019 Assessment Frameworks. Retrieved from Boston College, TIMSS & PIRLS International Study Center website: http://timssandpirls.bc.edu/timss2019/frameworks/ Organisation for Economic Co-operation and Development. (2003). The PISA 2003 assessment framework: mathematics, reading, science and problem solving knowledge and skills. Accessed 18.12.2014. http://www.oecd.org/edu/preschoolandschool/programmeforinternationalstudentassessment pisa/33694881.pdf
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2010). PISA 2012 field trial problem solving framework. Retrieved from http://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/46962005.pdf
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2017), PISA for development assessment and analytical framework: reading, mathematics and science, preliminary version. OECD Publishing, Paris.
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2019). PISA 2018 assessment and analytical framework. PISA, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/b25efab8-en.
Pektas, M. (2012). Grade 8 biology content in TIMSS and SBS: A comparison study. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, Special Issue, 1088-1093.
Pektaş, M., İncikabı, L., & Yaz, Ö. V. (2015). An analysis of middle school science textbooks in terms of TIMSS program framework. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 29-48.
Uğurel, I., Moralı, H. S., & Kesgin, Ş. (2012). OKS, SBS ve TIMSS matematik sorularının ‘math taksonomi’ çerçevesinde karşılaştırmalı analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(2), 423-444.
Van den Heuvel-Panhuizen, M. (2005). The role of context in assessment problems in mathematics. For the Learning of Mathematics, 25(2), 2-9, and 23.
Woodward, J., Beckmann, S., Driscoll, M., Franke, M., Herzig, P., Jitendra, A., ... & Ogbuehi, P. (2012). Improving mathematical problem solving in grades 4 through 8. IES Practice Guide. NCEE 2012-4055. What Works Clearinghouse.