Yönetim Kurulu ve Sahiplik Yapısının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi: BIST İmalat Sanayi Sektöründe Bir Alan Araştırması
Öz
Yönetim kurulu ve
sahiplik yapısı ile finansal performans arasındaki ilişki, finans literatüründe
önemli bir araştırma konusu olmuş ve dikkatle incelenmiştir. Bu çalışmada, BIST İmalat Sanayi Sektöründe yer alan
firmaların yönetim kurulu ve sahiplik yapılarının finansal performans
üzerindeki etkisini ölçmek amaçlanmıştır. Analizlerde, BIST İmalat Sanayi
Sektörü’nde faaliyet gösteren 78 aile firmasının 2003-2014 yılları arasındaki
yıllık verilerinden yararlanılmıştır. Çalışmada panel veri analizi kullanılmıştır.
Regresyon modellerinde bağımlı değişken olarak firmaların aktif karlılığı,
özsermaye karlılığı, satışların karlılığı, Tobin-Q ve piyasa değeri logaritması;
bağımsız değişken olarak en büyük pay sahibinin pay oranı, halka açıklık oranı,
yönetim kurulu büyüklüğü ve CEO ikiliği kullanılmıştır. Ayrıca, çalışmada
modelin anlamlılığını ve güvenirliliğini artırmak için kaldıraç oranı ve
satışların logaritması kontrol değişkenlerine yer verilmiştir. Analiz
sonuçlarında genel olarak, yönetim kurulu ve sahiplik yapısı ile finansal
performans arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Impact of the Board of Directors and Ownership Structure on Financial Performance: A Field Study in BIST Manufacturing Industry
___
- Acaravcı, Kakilli S., Kandır, S., Y. ve Zelka, A. (2015). “Kurumsal Yönetimin BIST
Şirketlerinin Performanslarına Etkisinin Araştırılması”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve
İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1):171-183.
- Akman, Hoşal, N., Mugan, S. C. ve Akışık, O. (2015). “Ownerhsip Concentration Effect on
Firm Performance in Turkey”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 17(1):33-56.
- Andres, C. (2008). “Large Shareholders and Firm Performance-An Empirical Examination
of Founding-Family Ownership”, Journal of Corporate Finance, 14:431-445.
- Ho, C.-A. ve Williams, M. S. (2003). “International Comparative Analysis of the
Association Between Board Structure and The Efficiency of Value Added by a Firm
From its Physical Capital and Intellectual Capital Resources”, The International Journal
of Accounting, 38:465-491.
- Arora, A. ve Sharma, C. (2016). “Corporate Governance and Firm Performance in
Developing Countries: Evidence From India”, Corporate Governance: The International
Journal of Business in Society, 16(2):420-436
- Aydın, N.; Sayim, M. ve Yalama, A. (2007). “Foreign Ownership and Firm Performance:
Evidence From Turkey”, International Research Journal of Finance and Economics,
11:103-111.
- Aytekin, S. ve İbiş, A. (2014). “Mülkiyet Yapısının İşletmelerin Finansal Performansı
Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: BIST Metal Eşya, Makine Endeksi (XMESY)
Üzerinde Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40:119-
130.
- Baltagi, B., H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, United
Kingdom:John Wiley & Sons.
- Baltagi, B. H., (2014). Econometric Analysis of Panel Data, Fifth Edition, United
Kingdom:John Wiley & Sons.
- Bayrakdaroğlu, A. (2010). “Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği”,
Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2):11-20.
- Berle, A., A. ve Means, G. C. (1932). The Modern Corporate and Private Property, New
York:Harcourt, Brace &World.
- Bulut, H. İ., Çankaya, F. ve Bünyamin, E. (2009). “Yönetici-Sahiplik Düzeyinin Halka Arz
Sonrası Faaliyet Performansı ve Düşük Fiyatlandırma Üzerine Etkisi: İMKB Örneği”,
Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(1):101-120.
- Cheng, S. (2008). “Board Size and The Variability of Corporate Performance”, Journal of
Financial Economics, 87(1):1-26.
- Damanpour, F. ve Ghanganti, R., (1991). “Institutional Ownership, Capital Structure and
Firm Performance”, Strategic Management Journal, 12:479-491.
- Demsetz, H. ve Lehn, K. (1985). “The Structure of Corporate Ownership: Causes and
Consequences” Journal of Political Economy, 93(6):1155-1177.
- Demsetz, H. ve Villalonga, B. (2001). “Ownership Structure and Corporate Performance”
Journal of Corporate Finance, 7:209-233.
- Daqing, Q., Woody, W. ve Zhang H. (2000). “Shareholding Structure and Corporate
Performance of Partially Privatized Firms: Evidence From Listed Chinese Companies”,
Pacific-Basin Financial journal, 8(5):587-610.
- Doğan, M. ve Topal, Y. (2015). “Sahiplik Yapısının Firma Performansı Üzerine Etkisi:
Türkiye Örneği” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi, 20(4):165-177
- Dwivedi, N. ve Jian, A. K. (2002). “Corporate Governance and PErformance of Indian
Firms: The Effect of Board Size and Ownership”, Employee Responsibilities and Rights
Journal, 17(3):161-172.
- Estrin, S. ve Rosevear, A. (1999). “Enterprise Performance and Corporate Governance in
Ukraine”, Journal of Comparative Economics, 27(3):442-458.
- Fazlzadeh, A., Hendı, A. T. ve Mahboubi, K. (2011). “The Examination of the Effect of
Ownership Structure on Firm Performance in Listed Firms of Tehran Stock Exchange”,
International Journal of Business and Management, 6(3):249-266.
- Gençtürk, M. ve Usul, H. (2003). “Finansal Krizlerin Hisse Yoğunluğu Açısından Şirket
Performansına Etkileri ve Bankacılık Sektöründe Bir İnceleme”, G.Ü. İİBF. Dergisi,
3:125-132.
- Gonenç, H. (2006). “Ownership Concentration and Corporate Governance: A Simultaneous
Equation
Framework
For
Turkish
Companies”,
İnternet
Adresi:
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=498263, Erişim Tarihi: 10.12.2013.
- Greene, W., H. (2003). Econometric Analysis, Fifth Edition, New York: Prentice-Hall
International, Inc.,
- Gündüz, L. ve Tatoğlu E. (2003). “A Comparison of the Financial Characteristics of Group
Affiliated and Independent Firms in Turkey”, European Business Review, 15(1):48-54.
- Gürbüz, A. O. ve Yakup, E. (2004). Kurumsal Yönetim: Türkiye’deki Durumu ve
Geliştirilmesine Yönelik Öneriler, 1. Baskı, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
- Gürsoy, G. ve Aydoğan, K. (1999). “Equity Ownership Structure, Risk Taking and
Performance: An Empirical Investigation in Turkish Companies”, ERC/METU
International Conference in Economics, Ankara, Turkey.
- Hiraki, T., Inoue H. Ito A. Kuroki F. ve Asuda H. (2003). “Corporate Governance and Firm
Value in Japan: Evidence From 1985 to 1998”, Pasific-Basin Finance Journal,
11(3):239-265.
- Hu, Y. ve Izumıda, S. (2008), “The Relationship Between Ownership and Performance: A
Review of Theory and Evidence”, International Business Research, 1(4):72-81.
- Işık, O. ve Soykan, M. E. (2013). “Large Shareholders and Firm Performance: Evidence
From Turkey” European Scientific Journal, 9(25):23-37.
- Jensen, M. C. ve Mecking, W. H. (1976). “Theory of the Firm: Managerial Behavior,
Agency Costs and Ownership Structure” http://papers.ssrn.com/abstract=94043.
- Kapopoulos, P. ve Lazaretou, S. (2007). “Corporate Ownership Structure and Firm
Performance: Evidence from Greek Firms”, Corporate Governance: An International
Review, 15(2):144-158.
- Karoğlu, E. (2016). “Vekalet Kuramı Perspektifinden Yönetim Kurulu Kompozisyonunun
Finansal Performans Üzerindeki Etkisi: BIST İmalat Sektörü Örneği” Balkan ve Yakın
Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1):65-77.
- Kılıç, M. (2014). “Yönetim Kurulu Yapısının İşletme Performansına Etkisi: Türkiye’de Bir
Uygulama”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 16(3):33-56.
- Konak, F. ve Kendirli, S. (2013). “Sermaye Yoğunlaşmasının Firma Performansı Üzerine
Etkisi: BIST Gıda ve İçecek Endeksi Uygulaması”, Uluslararası İktisadi ve İdari
İncelemeler Dergisi, 8(15):123-133.
- Kula, V. (2006). Kurumsal Yönetim Hissedarların Korunması Uygulamaları ve Türkiye
Örneği, İstanbul: Papatya Yayıncılık.
- Lappalainen, J. ve Niskanen, M. (2012). “Financial Performance of SMEs: Impact of
Ownership Structure and Board Composition”, Management Research Review, 35(11):
1088-1108.
- Le, N. N. D. ve Thi, N. N. D., (2016). “An Examination of the Relationship of Corporate
Governance to Firm Performance: Empirical Evidence From Vietnamese Listed
Companies”, International Journal Of Financial Research, 7(4):190-197.
- Lemmon, M. L. ve L,ns, K. V. (2003). “Ownership Structure, Corporate Governance and
Firma Value: Evidence From The Esat Asian Financial Crisis”, The Journal of Finance,
LVIII(4):1445-1468.
- Mandacı, P.E. ve Gümüş, G.K. (2010). “Ownership Concentration Managerial Ownership
and Firm Performance: Evidence From Turkey”, South East European Journal of
Economics and Business, 5(1):57-67.
- Mitton, T. (2002). “A Cross-Firm Analysis of the Impact of Corporate Governance on the
East Asian Financial Crisis”, Journal of Financial Economics, 64:215-241.
- Morck, R., Shleifer, A. ve Vishny, R. W. (1988). “Management Ownership and Market
Valuation: An Empirical Analysis”, Journal of Financial Economics, 20:293-315.
- Mcconnell, J. J. ve Servaes, H. (1990), “Additional Evidence on Ewuity Ownership and
Corporate Value”, Journal of Financial Economics, 27:595-612.
- Okan, T., Sarı, S. ve İlhan N. T. (2014). “Yönetim Kurulu Yapısı ile Finansal Performans
Arasındaki İlişkide Uluslararası Çeşitlenmenin Aracılık Etkisi”, İstanbul Üniversitesi
İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi”, 25(77):39-78.
- Önem, H. B. ve Demir, Y. (2015). “Mülkiyet Yapısının Firma Performansına Etkisi: BIST
İmalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner
Dergisi, 6(13):31-43
- Riewsathirathorn, P., Jumroenvong, S. ve Jiraporn, P. (2011). “The Impact of Ownership
Concentration on Bank Performance and Risk-taking: Evidence from East Asia,
Working Paper. Thammasat University, Bangkok, Thailand.
- Tatoğlu, Yerdelen, F. (2012). Panel Veri Ekonometrisi, 1. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Rouf, A. (2012). “The Relationship Between Corporate Governance and Value of The Firm
in Develeopment Countries: Evidence From Bangladesh” Journal of Economics and
Business Research, XVIII(1):73-85.
- Stock, J.H. ve Watson, M.W. (2011). Ekonometriye Giriş, (Çev: Bedriye Saraçoğlu), 1.
Baskı, Ankara: Efil Yayınevi.
- Şamiloğlu, F. ve Ünlü, U. (2010). “Sahiplik Yapısı ve Firma Performansı Arasındaki İlişki:
İMKB 100 Endeksi Firmaları Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi
(MUFAD), 46:66-73.
- Tanrıöver, C. ve Aksoy, E. E. (2010). “İMKB’de İşlem Gören Şirketlerde Ortaklık
Yoğunlaşmasının Firma Performansı Üzerine Etkileri”, Muhasebe ve Finansman
Dergisi, 46:216-231.
- Thomsen, S. ve Pedersen, T. (2000). “Ownership Structure and Economic Performance in
the Largest European Companies”, Strategic Management Journal, 21:689-705.
- Tükenmez, N. M., Gençtürk, A. G ve Kabakcı, C. Ç. (2016). “Türk Bankacılık Sektöründe
Sahiplik Yoğunlaşması ile Finansal Performans İlişkisinin İncelenmesine Yönelik
Ampirik Bir Çalışma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,
30(3):625-644.
- Ülgen, H. ve Mirze, S. K. (2013). İşletmelerde Stratejik Yönetim, 6. Baskı, İstanbul: Literatür
Yayıncılık.
- Ünlü, U., Bayrakdaroğlu, A. ve Şamiloğlu, F. (2011). “Yönetici Sahipliği ve Firma Değeri:
İMKB için Ampirik Bir Uygulama”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(2): 201-214.
- Wooldridge, J.M. (2002). Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data, The MIT
Press Cambridge, London, England.
- Xu, X. ve Wang, Y. (1999). “Ownership Structure, Corporate Governance and Firm
Performance: The Case of Chinese Stock Companies”, World Bank Policy Research
Working Paper ; 1-54.
- Yıldırım, M. (2007). Türkiye’de Kurumsal Yönetim ve Şirketlerin Finansal Performansları
Üzerine Etkileri, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
İzmir.
- Yılgör, A. G. ve Yücel, E. (2012). “İşletmelerin Sahiplik Yapısının İncelenmesi: Sahiplik ve
Kontrol Ayrımı Konusunda Çıkarımlar”, Uluslararası Yönetim ve İktisat ve İşletme
Dergisi, 8(16):41-58.
- Yurtoğlu, B. B. (2000). “Ownership, Control and Performance of Turkish Listed Firms”,
Empirical, 27:193-22.