Mevlüt GÜLLÜ, Tamer BAYBURA, Ekrem TUŞAT, Bayram TURGUT

Üç Boyutlu Koordinat Dönüşüm Yöntemlerinin İncelenmesi

Dünya üzerindeki bütün ülkeler kendi konumsal bilgilerini sayısal ortamda saklamak ve kullanabilmek için bir datum belirlemiştir. Bu datumu kullanarak ülkelerine ait jeodezik verileri bir altlık üzerine işleyerek her türlü planlama işlerinde kullanmaya başlamıştır. Fakat Küresel Uydu Konumlama Sistemi (GNSS) dünyada yaygınlaşması ile Konumsal bilgiler Uluslararası Yersel Referans Sistemi 1996 (ITRF96) datumunda elde edilmeye başlamıştır. Ülkeler için bu datumdan kendi ulusal datumlarına geçmek bir mecburiyet haline gelmiştir. Türkiye’de de Avrupa Datumu 1950 (ED50) kullanılmıştır. GPS alıcılarıyla elde edilen ITRF96 datumunda elde edilen koordinatların ED50 datumuna dönüştürülmesi gerekmektedir. 3D datum dönüşümü için bilim adamları tarafından birçok matematiksel yöntem geliştirilmiştir. Bu çalışmada bu yöntemlerden olan Helmert, Moledensky-Bedakas, Veis ve Afin yöntemleri aynı veri kümesinde test edilerek sonuçları karşılaştırılmıştır.

Investigation of Three Dimensional Coordinate Transformation Methods

All countries on the Earth have determined a datum in order to use their spatial information in digital environment. Using this datum, they have started to use their geodetic data by processing on a base to use in all kinds of planning works. However, with the globalization of Global Positioning System (GNSS) in the world, spatial information has begun to be obtained in the International Earth Reference System 1996 (ITRF96) datum. For the countries, it has become an obligation to transform coordinates from global datum to their national datums. European Datumu 1950 (ED50) was also used in Turkey. Coordinates obtained from ITRF96 datum with GPS positioning method need to be converted to ED50 datum. Many mathematical methods have been developed by scientists for 3D datum transformation. In this study, Helmert, Moledensky-Bedakas, Veis and Afin methods were tested on the same data set and the results were compared.

PDF

___

Andrei, O.C. 2006, 3D affine coordinate transformations, Masters of Science Thesis in Geodesy No. 3091 TRITA-GIT EX 06-004, School of Architecture and the Built Environment, Royal Institute of Technology (KTH), 100 44 Stockholm, Sweden.
Ayer, J., and Tiennah, T., 2008, Datum transformation by the iterative solution of the Abridging inverse Molodensky formulae., The Ghana Surveyor 1 ,59-66.
Ayer, J. ,2008, Transformation models and procedures for framework integration of Ghana geodetic network., The Ghana Surveyor 1,52-58.
Başçiftci F., 2008, Jeodezide kullanılan dönüşüm yöntemlerinin programlanması, Yüksek lisans tezi, SÜ, 111
Deakin, R.E., 1998, 3D coordinate transformations., Surv. Land Inf. Sys. 58, 223234.
Deakin, R.E., 2006, A Note on the Bursa-Wolf and Molodensky-Badekas Transformations, School of Mathematical and Geospatial Sciences, RMIT University, 1-21.
Güllü M., Yılmaz İ., Erdoğan O. A., 2003, Jeodezik Ağ Tasarımı, Afyon Kocatepe Üniversitesi yayınları.
Güllü M., 2016, Jeodezik koordinat dönüşümünde esnek hesaplama modeli, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 16 (3), p.655-659.
Güllü M., Yılmaz M., Baybura T., 2017, Comparative Analysis of Least-squares Approaches for 3D Datum Transformation in Western Turkey, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(3), p.1019-1029.
Lan D., Hanwei Z., Quingyong Z., Ruopu W., 2012, Correlation of coordinate transformation parameters, 3 (1), 34-38.
Leick, A., 1990. GPS Satellite Surveying, A WileyInterscience Publication, John Wiley & Sons.
Pektekin A., 1989, Dönüşümler ve seçmeli noktalara göre programlanması, Türkiye II. Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 6-10 Ocak, Ankara.
Üstün A., 1996, Datum Dönüşümleri , Yüksek lisans Tezi, YTÜ, 87.
Ren Y., Lin J., Zhu J., Sun B. and Ye S., 2015, Coordinate transformation Uncertainly Analysis in Large-Scale Metrology, Transactions on instrumentation and measurement, 64 (9),23802388.
Ziggah Y. Y., Youjian H., Odutola C. A., Nguyen T. T., 2013, Accuracy assessment of centroid computation methods in precise GPS coordinates transformation parameters determination - a case study, GHANA, European Scientific Journal, 9(15), 200-220.
Wolf R. P. ve Ghilani D. C., 1997, Adjustment computations: statistics and least squares in surveying and GIS, Wiley, New York, USA.