MÜZİK TEKNOLOJİSİNDE SENKRONİZASYON ve ZAMAN KODLU SENKRON SORUNLARININ KÖKENİ
Senkron (eşgüdüm, synchronization), donanımlar arasında uygun adım hareketi sağlayan bir iletişim, sistemin bir merkezden yönetilmesine olanak tanıyan makinalar arası bir protokoldür. Eşgüdüm sayesinde iki ya da daha fazla donanım zaman ve hız değerlerinde anlaşıp uyum içinde çalışır veya çalışması beklenir. Çünkü özellikle yoğun içerikli profesyonel ses kayıt uygulamalarında bazen teoriyle pratik her zaman örtüşmeyebilir ve eşgüdüm kaynaklı ciddi sorunlar ortaya çıkar. Bu sorunların pek çoğunun bağlantı, ayar ya da kullanım hatasından ortaya çıktığı düşünülse de aslında hiç de azımsanmayacak kadarı eşgüdüm tipinden, seçilen protokolün olağan yapısından kaynaklanır. Bu çalışma, teorik olarak hiçbir sorun olmayacağı beklentisiyle yola çıkılan uygulamalarda bile yalnızca seçilen zaman kodlu (time code) eşgüdümün dijital yapısı gereği ortaya çıkan ciddi sorunlar, sorunların kaynağı olan protokollerin içyapıları ve çözüm önerilerini içermektedir. Sözü edilecek protokoller, uygulamalarda en çok kullanıldığı tespit edilen ve geleneksel zaman kodu SMPTE'nin MIDI protokolündeki temsilcisi MTC ve türevleriyle (tam kare, MMC vs.), özel bir otomasyon eşgüdüm sistemi olan HUI'dir. Çözüm için otomasyonun devreye girdiği HUI'yi bir tarafa bırakacak olursak, MTC'nin ana hatlarıyla bir çeyrek kare mesajı olması, MMC'nin ise içinde tam kare MTC'yi barındırmasına rağmen klasik bir SysEx yapısı taşıyor olması, zaman kodlu eşgüdüm sorunlarının en önemli kökenidir.
___
- Durmaz, S. (2000), MIDI, Dokuz Eylül Yayınları, İzmir
- Huber, D. M. (2007), The MIDI Manual: A Practical Guide to MIDI in
the Project Studio, 3rd ed., Focal Press, Burlington, USA
- Işıkhan, C. (2009), Eşgüdüm, Sound Dergisi, Mart 2009 Sayısı, s.
48–51.