Atdişi ve Sert Mısırda Yaprak Sıyırma ve Uç Almanın Verim ve Bazı Tane Özelliklerine Etkisi

Çalışma; mısırda yaprak sıyırma, uç alma ve ikisinin birlikte uygulamalarının tane verimi ve bazı tane özelliklerine etkisini araştırmak amacıyla 2018 ve 2019 yıllarında yürütülmüştür. Deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre, ana parsellere çeşitler (Bora-atdişi ve Karadeniz Yıldızı-sert mısır) ve alt parsellere uygulamalar gelecek şekilde 3 tekerrürlü kurulmuştur. Yaprak sıyırma (YS), uç alma (UA) ve yaprak sıyırma+uç alma (YS+UA) uygulamaları her iki çeşitte de kontrole göre verim ve tane boyutlarını pozitif etkilemiştir. En yüksek tane genişliği (sırasıyla, 5.25 ve 5.58 mm), tane boyu (sırasıyla, 9.89-10.21 mm), koçanda tane sayısı (sırasıyla, 642.2 ve 659.6 adet), 1000 tane ağırlığı (sırasıyla, 412.9 ve 416.6 g), hektolitre ağırlığı (sırasıyla, 74.9-75.2 kg) ve tane verimi (sırasıyla, 1268.3 ve 1334.8 kg da-1) atdişi mısırda YS+UA uygulamasında belirlenmiştir. Ancak YS+UA ve UA uygulamaları aynı istatistik grupta yer almıştır. Genel olarak, her iki mısır çeşidinde de en düşük verim ve tane özellikleri kontrol parselinde tespit edilmiştir. Uç alma uygulaması verim ve tane boyutları üzerine pozitif etkilerinden dolayı önerilebilir.

Effect on Yield and Some Seed Characteristics of Leaf and Tassel Removal in Dent and Flint Corn

The research was carried out with the aim to investigation the effects on grain yield and some seed characteristics of leaf, tassel removal and together treatments in maize during 2018 and 2019 years. The experiments were set up according to a Randomized Complete Block Design in a split-plot arrangement with three replicates, where cultivars were in the main plots while the practices were in subplots within the main plots using Bora (dent corn) and Karadeniz Yıldızı (flint corn) maize cultivars. Effect on yield and seed characteristics of leaf (LR) and tassel removal (TR) and leaf x tassel removal interaction (LRxTR) were positive in both cultivars. The highest seed width (5.25 and 5.58 mm, respectively), seed length (9.89 and 10.21 mm, respectively), seed number per ear (642.2 and 669.6 number, respectively), 1000 grain weight (412.9 and 416.6 g, respectively), hectoliter weight (74.9 and 75.2 kg, respectively) and grain yield (1268.3 and 1334.8 kg da-1, respectively) were determined from the LRxTR interaction on dent corn in both years. However, YS+UA and UA treatments were included in the same statistical group. Generally, the lowest yield and seed characteristics were recorded in control treatment. The tassel removal treatment could be recommended due to its positive effects on yield and seed characteristics.

PDF

___

Aldrich SR, Scott WO, Leng ER (1982) Modern Corn Production A & L Publications, Illinois, S: 100-105, U.S.A.
Atakul Ş, Kılınç S, Kahraman Ş (2017) Diyarbakır Ana Ürün Koşullarında Bazı Tane Mısır Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırmalar Dergisi 6: 35-47.
Atar B, Kara B (2017) Farklı Derinliklerde Çizilere Ekimin Şeker Mısırın Taze Koçan Verimi ve Bazı Koçan Özelliklerine Etkisi. Derim 34(2): 182-185.
Berzy T, Szundy T, Pinter J, Feher C (1997) Effect of Tassel Damage at the Beginning of Female Flovering on the Yield on Quality of Maize (Zea mays L). Seed Science and Technology 25: 35-44.
Çelik N (1998) Ürün Fizyolojisi. U. Ü. Ziraat Fakültesi Ders Notları, No:79, s: 36-39, Bursa. Donald CM (1962) In Research of Yield. Journal of Australian Agriculture Science 28: 171-178.
Edje OT (1983) Effect of Tassel Removal and Defoliation of Maize on Yield of Maize and Bean Grown on Monoculture and in Association. Malawi University Research Bulletin 12: 69-85.
Esmeray M (2016) Mısır Heterotik Gruplarında Genetik Analizler. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
Güney E, Tan M (2019) Yüksek Rakımda Farklı Olgunlaşma Süresine Sahip Silajlık Mısır Çeşitlerinin Ekim Zamanlarının Belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi 5(2): 314-321.
Gür İ, Kara B (2019) Trabzon Ekolojik Koşullarında Atdişi Hibrit Mısır Çeşitlerinin Performansları. Black Sea Journal of Agriculture 2(2): 103-108.
Hay RKM, Walker AJ (1989) An Introduction to the Physiology of Crop Yield. Co published in the United States With John Wiley&Sons, Inc., p: 39-40, New York.
Kara B, Akman Z (2002) Şeker Mısırında (Zea mays saccharata Sturt.) Koltuk ve Uç Alma ile Yaprak Sıyırmanın Verim ve Koçan Özelliklerine Etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 15(2): 9- 18.
Kara B, Kırtok Y (2006) Çukurova Koşullarında Değişik Bitki Sıklıkları ve Farklı Azot Dozlarında Mısırın Tane Verimi ile Azot Alım ve Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 21(2): 23-32.
Kökten K, Akçura M (2017) Performances of Hybrid Dent Maize Cultivars in Bingöl Conditions. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilim Enstitüsü Dergisi 21(1):261‐265. Öner F, Sezer İ, Gülümser A (2012) Farklı Lokasyonlarda Yetiştirilen Atdişi Mısır (Zea mays L. indendata) Çeşit ve Hatlarının Agronomik Özellikler Yönünden Karşılaştırılması. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 9(2): 1-6.
Sakin MA, Bozdağ M, Çakar Ş (2016) Tokat Kazova ve Zile Ana Ürün Koşullarında Yetiştirilen Melez Atdişi Mısır (Zea mays indentata L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25 (Özel sayı): 87-93.
Sangoi L, Salvador RJ (1998) Effect of Maize Plant Tasseling on Grain Yield, Tolerance to High Plant Density and Drought Stress. Dep. De Fitotec., Uni do Estado de Santa Cetarina, Pesquisa Agronomic 33: 677-684.
Schmidt WH, Colville WL (1967) Yield and Yield Components of Zea mays L. as Influenced by Artificially Induced Shade. Crop Science 7: 128-130.
Şekeroğlu N, Dede Ö, Deveci M, Kara ŞM (2000) Melez Mısır Populasyonlarında Verim ve Verim Unsurları Arasındaki İlişkilerin Path Analizi ile Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17(1): 79-82.
Turgut İ, Yüce S, Altınbaş M (1995) Dokuz Kendilenmiş Mısır Hattının Diallel Melezlerinde Bazı Tarımsal Özelliklerin Kalıtımları, Dane Verimi ve Verim Öğeleri. Anadolu 5(1): 74-92.